Radyasyonu kısaca tanımlayacak olursak, parçacıklar biçimindeki enerji yayımı diyebiliriz. Eğer bir madde kararsız ise yani nötronlarının sayısı o atomun proton sayısından çok fazla ise ışın yayarak parçalanma gerçekleştirebilmektedir. Bu ışınlar ise alfa, beta ve gamadır. Bu şekilde ışıma yapan maddelere radyoaktif maddeler denilmektedir.
İki çeşit radyasyon vardır. Doğal ve beşeri. Doğal kaynaklar dolayısıyla oluşan radyasyonlara örnek olarak kozmik ışınlar, radon ışımaları, toprakta, suda ve besinlerde oluşan radyoaktif maddeler örnek gösterilebilir.
İnsan eliyle oluşan radyasyonlar ise doğal olmayanlardır. Eğer bu iki sınıfı kıyaslarsak doğal radyasyondan etkilenme oranı, insan eliyle olana göre çok daha fazladır. Çünkü sürekli solunulan havadan, güneşten, sudan dahi etkilenilebilir. Maruz kalınan radyasyonun üçte ikisi doğal yollardan alınır, %15 civarını ise radyolojik incelemelerden alınır.
Radyasyonun tehlikeli olması ışınlama derecelerine, yani maruz kalınan radyasyon miktarına bağlı. Yapay radyasyon kaynaklarından korunmak için pek çok yöntem bulunmakla birlikte, doğal radyasyonun tümünden korunmak mümkün olmuyor.
İyonlaştırıcı radyasyon, canlı hücrelerde atomları etkilemek için yeterli enerjiye sahiptir ve genetik materyalleri (DNA) parçalayabilecek kadar enerji taşır. İyonlaştırıcı radyasyon zarar verir. Neyse ki, vücudumuzdaki hücreler bu hasarı onarmada oldukça etkilidir. Radyasyon canlı vücudunda kalıcı değişikliklere de sebep olabilir. Hasar doğru bir biçimde onarılamazsa DNA parçalanır. DNA’ nın parçalanması demek hücrenin ölmesi demektir. Bunun neticesinde doğal olarak dokular zarar görür ve kanser ortaya çıkarabilir. DNA’ da meydana gelen hasarlar sonucu genetik etkiler de ortaya çıkar. Hamile kadınların çocuklarında organ bozuklukları meydana getirebilir. Radyasyona maruz kalan birkaç nesil boyunca bu bozukluklar ve kanser vakaları devam edebilir. Radyasyonun etkileri çocuklar ve gelişme çağındaki gençlerde daha çok görülebilir. İlk etkilenen organlar gözlerdir. Yakından televizyon izleyen çocuklarda göz bozuklukları ve katarakt hastalıkları oluşmasının nedeni bu radyasyondur.
Leave a reply